آینده سلامت در یک نگاه
آیا آینده سلامت در ایران با تحول دیجیتال سلامت گره خورده است؟ از زبان متخصصین مدلین بخوانید.
در حال حاضر و با درنظر گرفتن تجربه‌ی بحران کرونا، سیستم سلامت بیش از هر زمان دیگری در آستانه‌ی یک تغییر بنیادین قرار دارد، به گونه‌ای که تخمین زده می‌شود تا سال ۲۰۳۰ سیستم سلامت به‌طور کلی از آنچه هم‌اکنون می‌شناسیم، متفاوت گردد. تحول آینده سلامت، تحولی بنیادین است که تمامی ذینفعان حوزه‌ی سلامت را تحت تاثیر قرار خواهد داد. در این شرایط، شناخت دقیق و واقعی از آینده سلامت برای تمامی ذینفعان امری حیاتی به حساب می‌آید.
درک ضرورت و چگونگی این تحول اجتناب‌ناپذیر به ذینفعان سیستم سلامت این امکان را می‌دهد که افزون بر کسب آمادگی لازم برای شرایط جدید، خود در پیاده‌سازی این تحول پیشگام و به بازیگری تاثیرگذار در آینده نظام سلامت تبدیل شوند. در این مقاله سعی شده است روند تغییرات و آینده سلامت را برای هر کدام از پنج ستون اصلی این سیستم یعنی شرکت‌های بیمه، بیمارستان‌ها، بیماران، پزشکان و صنایع ترسیم و تبیین شود.
صنعت بیمه در آینده
مهم‌ترین چالش سیستم سلامت افزایش میانگین سنی جمعیت و در نتیجه افزایش تعداد بیماران دارای موربیدیتی است. در این شرایط هزینه‌های بیمه به‌صورت سرسام‌آوری در حال افزایش است. مطابق با آمار نرخ بازدهی بیمه در کشورهایی مانند آلمان، فرانسه و سوئیس منفی و در کشورهایی مانند ژاپن و ایالات متحده بسیار نزدیک به صفر درصد است.
در چنین شرایطی اهمیت تحول دیجیتال در صنعت بیمه بیش از پیش آشکار می‌شود. در اینجا مدنظر یک رویکرد تحول‌آفرین است؛ راهکارهای ساده‌تر مانند اتوماسیون فرایندهای اداری گرچه اجتناب ناپذیر هستند اما هدف مورد نظر را تامین نمی‌کنند.
دو تحول اصلی در صنعت بیمه شامل گذار به سیستم پرداخت مبتنی بر ارزش و گسترش ارائه‌ی برنامه‌های بیمه‌ی شخصی‌سازی شده (Personalized Health Insurance Plan) است که با گسترش استفاده از فناوری‌های دیجیتال به سرعت در حال پیشرفت هستند.
پرداخت مبتنی بر ارزش (Value-based Reimbursement)
در سیستم پرداخت مبتنی بر سرویس، پرداخت بر اساس سرویس ارائه‌شده و بدون توجه به نتیجه‌ی نهایی درمان صورت می‌گیرد. مهم‌ترین نقص این سیستم تحمیل هزینه‌های اضافی به بیمار (ناشی از آزمایش‌ها و درمان‌های غیرضروری)، کاهش رضایت بیمار و عدم تعادل هزینه‌های ایجادشده با نتایج حاصله در سیستم درمانی است.
در این شرایط رویکرد ارزش‌محور که با محوریت پرداخت هزینه‌های درمانی با تمرکز بر نیازهای درمانی و کسب رضایت بیمار پیشنهاد شده است، می‌تواند به شرکت‌های بیمه نیز در بازپرداخت هزینه‌های درمان کمک شایانی نماید. در این سیستم جدید، هدف طراحی سیستمی برای اندازه‌گیری اثر (Impact) واقعی آزمایش‌های تشخیصی و راهکارهای درمانی در بهبود کیفیت زندگی بیمار و رسیدن وی به وضعیت سلامت است. پیاده‌سازی سیستم‌های اینچنینی به سازمان‌های پرداخت‌کننده‌ی هزینه‌های سلامت کمک می‌کند تا هزینه‌های غیرضروری و تحمیلی را حذف کنند.
از سوی دیگر یکی از مهم‌ترین تغییرات مفهومی در مدل جدید رویکرد فعال و پرواکتیو در حفظ و ارتقای سلامت در مقابل رویکرد واکنش‌گرایانه مبتنی بر درمان در مدل پیشین است. بازیگر کلیدی در این تغییر، داده‌های دیجیتالی موجود از سبک زندگی، وضعیت علائم حیاتی و پرونده‌ی الکترونیکی سلامت هر فرد است. فناوری‌های دیجیتال مبتنی بر تحلیل داده‌های کلان و هوش مصنوعی با تحلیل داده‌های موجود و تطابق آن با مدل‌های مبتنی بر تجربه‌های پیشین، احتمال ابتلا به بیماری، شرایط خطرآفرین و سبک زندگی نامناسب را تشخیص می‌دهند و با ارائه‌ی هشدار به موقع و همچنین راه‌حل‌های اصلاحی به پیشگیری و کنترل علائم بیماری کمک شایانی می‌کنند. با توجه به اهمیت این رویکرد در کاهش هزینه‌های سیستم سلامت، شرکت‌های بیمه به سرمایه‌گذاری در این زمینه روی آورده‌اند.
برنامه‌های بیمه شخصی‌سازی شده
داده‌های الکترونیکی موجود در پرونده‌ی سلامت بیمار و همچنین داده‌های ثبت‌شده از انواع پوشیدنی‌ها و تلفن همراه هر فرد مجموعه‌ای با ارزش از اطلاعات را در مورد سبک زندگی، بیماری‌های پرخطر برای هر فرد، سابقه‌ی خانوادگی و عادات مرتبط با سلامت و غیره را در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهد.
فناوری‌های دیجیتال این امکان را فراهم کرده‌اند که با بررسی هوشمند داده‌های موجود و استفاده از مدل‌های استخراج‌شده، مهم‌ترین خطرهای سلامتی برای هر فرد شخصی‌سازی شده و برنامه‌ی حمایتی وی بر این اساس تنظیم گردد. این برنامه‌های حمایتی شامل راهکارهای پیشگیری و حفظ وضعیت سلامت و درمان فعال برای کنترل عوارض بیماری‌ها به‌ویژه بیماری‌های مزمن خواهد بود.
بیمارستان‌ها در آینده
بیمارستان در سیستم سلامت سنتی
مهم‌ترین ویژگی سیستم سلامت کنونی، تمرکز آن بر مسئله‌ی درمان و ارائه‌ی خدمات درمانی است. نقطه‌ی تلاقی و تمرکز تمامی اجزای سیستم سلامت شامل مراکز درمانی، کادر درمان، بیمه‌ها و حتی مصرف‌کنندگان، پس از ابتلا به بیماری است. این رویکرد سبب می‌شود که بیمارستان و مراکز درمانی، به عنوان مهم‌ترین حلقه‌ی زنجیره‌ی ارائه‌ی خدمات سلامت لحاظ شوند، تا آنجا که دو عبارت سیستم سلامت و سیستم درمان هم‌معنا و قابل جایگزینی در نظر گرفته شوند.
یکی از مهم‌ترین و عملیاتی‌ترین نتایج رویکرد یادشده، این است که بیشترین منابع اعم از منابع مالی و سرمایه‌های انسانی در بیمارستان‌ها صرف شود و دیگر بخش‌های سیستم سلامت مغفول بمانند. از سوی دیگر با تجمع منابع و قدرت مالی در بیمارستان، دیگر سازمان‌ها و حتی افراد فعال در سیستم سلامت نیز با این رویکرد غالب هم‌راستا می‌شوند. این موضوع در نهایت به قدرت گرفتن هرچه بیشتر بیمارستان‌ها منجر می‌شود.
وجود چنین رویکرد و تفکر سیستمی حتی بر سیاست‌گذاری‌های کلی سیستم سلامت نیز اثر می‌گذارد. سال‌ها است که تعداد تخت درمانی به ازای هر ۱۰۰۰ نفر، مهم‌ترین شاخص تعیین‌کننده‌ی کیفیت سیستم سلامت است. این موضوع به قدری اهمیت دارد که ایده‌ی مگاهاسپیتال یا بیمارستان‌هایی با بیش از ۱۰۰۰ تخت درمانی به‌عنوان یک سیاست جدی در نظام‌های سلامت دنیا مطرح بوده است. بیمارستان ۲۰۵۹ تختی مایوکلینیک در ایالات متحده، بیمارستان ۲۶۰۰ تختی دانشگاه هلسینکی فنلاند، بیمارستان ۱۸۰۰ تختی فرایبورگ آلمان و بیمارستان جنرال ۲۱۸۹ تختی وین از مهم‌ترین نمونه‌های مگاهاسپیتال در کشورهای غربی هستند. این رویکرد بلافاصله توسط کشورهای پرجمعیت آسیایی (مانند چین و هند) و دیگر کشورهای در حال توسعه‌ی این منطقه مانند ترکیه و سنگاپور نیز پیاده‌سازی شد و حتی در ایران زمزمه‌هایی مبنی بر ساخت این مگاهاسپیتال‌ها به گوش رسید. بیمارستان ۷۰۰ تختی آتیه غرب، بیمارستان ۸۰۰ تختی تات، بیمارستان ۱۰۰۰ تختی امام‌خمینی (ساختمان جدید) و غیره نمونه‌هایی از این بیمارستان‌ها در ایران هستند.
مهم‌ترین نگرانی در این رویکرد، ناتوانی سیستم در تامین هزینه‌های ساخت بیمارستان، عدم سودآوری بیمارستان‌های خصوصی، مدیریت ضعیف و کاهش بازدهی نیروها و کادر درمانی است؛ موضوعی که با توجه به هزینه‌های سرسام‌آور ساخت بیمارستان و کمبود نیروی مدیریتی و حتی درمانی به سرعت نمایان شد.
با وجود این مزایا و حمایت‌ها، بیمارستان‌ها ساختار بهینه‌ای ندارند و چه از لحاظ میزان سود اقتصادی و چه از نظر تامین رضایت مراجعین و بیماران چندان موفق عمل نکرده‌اند. مطابق با یک بررسی در ایالات متحده، بیمارستان‌ها در سال ۲۰۱۹ کاهشی ۲۱.۳ درصدی را در حاشیه‌ی سود عملیاتی (Operating margin) خود تجربه کرده‌اند. همه‌گیری کرونا نیز این موضوع را به مراتب تشدید کرده است و بیمارستان‌ها در شرف ورشکستگی قرار دارند.
بیمارستان‌ها بیشترین هزینه و کمترین سطح کیفیت زندگی را به مراجعان خود تحمیل می‌کنند. منحنی کیفیت – هزینه که در شکل زیر نشان داده شده است این موضوع را به خوبی نشان می‌دهد.
بیمارستان در سیستم نوین سلامت
آینده‌ی بیمارستان‌ها اما بسیار متفاوت است. مدیران کلان و تصمیم‌گیرندگان در حوزه‌ی سلامت به خوبی دریافته‌اند که با تغییر تمرکز سیستم سلامت بر پیشگیری و ارتقای سطح سلامت به جای درمان و با گسترش استفاده از فناوری‌های دیجیتال در حوزه‌ی سلامت، جایگاه و اهمیت بیمارستان در زنجیره‌ی سلامت به‌صورت قابل ملاحظه‌ای تغییر خواهد کرد.
موفقیت دانش پزشکی در کنترل و درمان بیماری‌های حاد و افزایش قابل ملاحظه‌ی بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن در کنار آگاهی بیشتر بیماران و تمایل آن‌ها به دریافت خدمات سلامت در منزل، سبب شده است که مطلوبیت بیمارستان به‌عنوان ارائه‌دهنده‌ی خدمات سلامت به شدت کاهش یابد.
بیمارستان‌های دیجیتال، مفهومی هستند که با هدف هم‌راستایی با این تغییر سیستماتیک و بنیادین ایجاد شده‌اند. هدف اصلی این بیمارستان‌ها اتخاذ یک رویکرد همه‌جانبه و بیمارمحور است که تمام فرایند درمان از پیش از پذیرش بیمار تا بهبود و معاینه‌ی دوره‌ای را در بر می‌گیرد.
در رویکرد جدید، بیمارستان همچنان تنها سازمانی است که تمامی خدمات پیشرفته درمانی را در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهد، اما در انتهای زنجیره‌ی درمان قرار می‌گیرد و تمرکز بر مراقبت در منزل و توانمندسازی بیمار قرار دارد.
برای رسیدن به این هدف، تغییر در دو سطح اتفاق می‌افتد. اولین گام مدیریت هزینه‌های بیمارستان از طریق هوشمندسازی فرایندهای اجرایی، کنترل زنجیره‌ی تامین تجهیزات و دارو، مدیریت منابع انسانی و کاهش تعداد تخت و مساحت بیمارستان‌ها است. در رویه‌ی جدید مگاهاسپیتال‌ها یا حتی بیمارستان‌های عمومی با ۲۰۰ تا ۵۰۰ تخت دیگر توجیه اقتصادی ندارند و ایجاد یک اکوسیستم درمانی اولویت بالاتری دارد.
اکوسیستم درمانی، به‌صورت مجموعه‌ای هماهنگ متشکل از بیمارستان‌های کوچک با ۳۲ تا حداکثر ۱۰۰ تخت درمانی و تعداد زیادی کلینیک و مرکز بهداشت تعریف می‌شود. بیمارستان‌ها تنها در صورتی که وضعیت بیمار حاد شود با نیاز به تشخیص تخصصی وجود داشته باشد، وارد عمل می‌شوند. در مقابل کلینیک‌ها و مراکز بهداشت با تمرکز بر آموزش، پایش مداوم و ارائه‌ی خدمات سلامت از راه دور وظیفه ارتقای سلامت و پیشگیری از وقوع شرایط حاد و غیرقابل کنترل را برعهده دارند.
دومین گام در تغییر رویه‌ی بیمارستان‌ها، ارتقای سطح خدمات درمانی با درنظر گرفتن استانداردهای نوین مراقبت از بیمار، تمرکز بر مراقبت در منزل و کاهش خطا در امر تشخیص و درمان است. در این مرحله تمرکز بر راهکارهای دیجیتال و ابزارهای کمک‌تشخیصی و کمک‌درمانی در کنار مدیریت ارائه‌ی خدمات سلامت از راه دور دارای اهمیت است.
بیمار در آینده سلامت
مهم‌ترین و بنیادی‌ترین تحول در عصر سلامت دیجیتال، تغییر جایگاه بیمار در سیستم سلامت است. بیمار در مفهوم سنتی سیستم سلامت جایگاه مصرف‌کننده خدمات درمانی را دارد. مهم‌ترین نقش بیمار در این سیستم انتخاب پزشک یا در نهایت سازمان ارائه‌دهنده‌ی خدمات سلامت است و مهم‌ترین وظیفه‌ی وی پیروی از دستورهای پزشکی برای رسیدن به بهترین وضعیت ممکن سلامت است.
افزون بر این رویکرد واکنش‌گرایانه و غیرفعال، عدم ارتباط مداوم و نبود اطلاعات کافی از وضعیت بیمار در فواصل میان مراجعه به پزشک، سبب می‌شود که اطلاعات کافی برای ارائه‌ی درمان موثر، با کیفیت و سریع در اختیار کادر درمان قرار نگیرد. از سوی دیگر بیمار معمولا دانش و اطلاعات کافی برای مدیریت وضعیت سلامت خود ندارد و در نتیجه به‌طور کامل به کادر درمان وابسته است. این موضوع بار کاری سیستم درمان را به‌صورت قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد.
جایگاه افراد در سیستم نوین سلامت از مصرف‌کننده به مصرف‌کننده/تولیدکننده (Prosumer) تغییر کرده است. این افراد نه تنها به دانش و اطلاعات کافی در زمینه‌ی سلامت، انواع بیماری‌ها، علائم و نشانه‌ها و راهکارهای درمانی مجهز هستند، بلکه با استفاده از فناوری‌ها و تکنولوژی‌های دیجیتال به سطحی از توانمندی رسیده‌اند که شخصا برای وضعیت سلامت و حتی مسیر درمان خود تصمیم بگیرند.
از سوی دیگر با دسترسی به برنامه‌های هوشمند در زمینه‌ی مراقبت شخصی و تلفن‌های همراه، بیمار می‌تواند به‌طور فعال وضعیت سلامت خود را پایش نموده و مدیریت سلامت خود را به‌صورت فعال و Proactive در دست بگیرد.
عامل کلیدی در تغییر جایگاه و قدرت یافتن افراد غیرمتخصص و بیماران به‌طور ویژه، دسترسی به داده‌های ارزشمند شخصی است. این داده‌ها که با استفاده از ابزار ثبت علائم حیاتی، حسگرهای تلفن‌همراه، گجت‌ها و اپلیکیشن‌های متعدد جمع‌آوری می‌شوند، می‌توانند اطلاعات کاملی در زمینه‌ی سبک زندگی، عادات مرتبط با سلامت، میزان رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و پزشکی و حتی عملکرد فیزیولوژیک بدن افراد را ارائه دهند.
نکته‌ی مهم این است که مالکیت این مجموعه‌ی عظیم و ارزشمند از داده‌های واقعی در اختیار افراد و نه کادر درمان است. در این شرایط، این بیمار است که تصمیم می‌گیرد کدام بخش از داده‌ها را با پزشک خود به اشتراک بگذارد یا اینکه تصمیم بگیرد که داده‌های خود را در اختیار یک مجموعه‌ی تحقیقاتی یا بیمارستان قرار دهد.
در انتها می توان گفت که در آینده‌ی سلامت، افراد جامعه به طور عام و بیماران به طور خاص نقش کلیدی در پیشبرد اهداف سیستم سلامت ایفا خواهند کرد.
پزشک در آینده سلامت
پزشکان در نظام سنتی سلامت، جایگاهی والا و مقدس دارند. در این دیدگاه، وظیفه‌ی تشخیص به‌موقع و عاری از خطا، ارائه‌ی راهکار درمانی، حمایت و مشاوره به بیمار و رساندن بیمار به بهترین وضعیت سلامت ممکن همگی بر عهده‌ی پزشک است. این رویکرد اگرچه جایگاه و مقامی والا به پزشک می‌بخشد اما مسئولیتی سنگین و گاهی غیرممکن را بر دوش وی قرار می‌دهد.
واقعیت این است که میزان موفقیت درمان به مراجعه‌ی به موقع بیمار، ارائه‌ی اطلاعات صحیح و کامل، پیگیری مداوم و استمرار در رعایت دستورالعمل‌های درمانی وابسته است و وقوع خطاهای انسانی در فرایند تشخیص و درمان اجتناب‌ناپذیر است. این موضوع به‌ویژه در در شرایط حاد و بحرانی تشدید می‌گردد.
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای سیستم نوین سلامت برای پزشکان، تغییر این وضعیت غیرممکن و تعادل در مسئولیت و نقش پزشک و بیمار در رسیدن به وضعیت سلامت است. درک وضعیت پزشکان در آینده نظام سلامت تنها در کنار درک تغییر جایگاه بیمار ممکن است.
همانگونه که در بخش پیشین اشاره شد، با افزایش دانش افراد نسبت به دانش پزشکی و دسترسی آسان آن‌ها به داده‌های ارزشمند از وضعیت سلامت، بیمار تصمیم نهایی را درباره‌ی فرایند درمان اتخاذ خواهد کرد. در این شرایط پزشکان با توجه به تجربه و دانش تخصص خود، در جایگاه یک مشاور آگاه و دلسوز در کنار بیمار قرار خواهند گرفت. در این شرایط با کاهش سطح استرس پزشک و افزایش سطح آگاهی بیمار، تصمیم‌گیری صحیح و به دور از خطاهای شناختی ممکن خواهد بود.
از سوی دیگر دسترسی به ابزارهای کمک‌تشخیصی مبتنی بر الگوریتم‌های دیجیتال، امکان پایش مستمر علائم بیمار، دسترسی کامل به سابقه‌ی فرد از طریق پرونده‌ی الکترونیک سلامت و دسترسی به مدل‌های به‌دست آمده از تحلیل کلان‌داده‌های پزشکی، به پزشکان کمک خواهد کرد تا تصمیم دقیق و مبتنی بر دانش و تجربه‌ی روز اتخاذ نمایند.
مهارت‌های ضروری برای پزشکان در سیستم نوین سلامت
در این شرایط یکی از مهم‌ترین توانایی‌هایی که پزشکان باید به آن مسلط باشند، دانش دیجیتال یا Digital literacy است. آگاهی از مزایا و نواقص هر فناوری دیجیتال، اثرگذاری آن بر فرایند تشخیص و درمان، چگونگی جمع‌آوری و تحلیل داده و ساختار ذهنی مناسب برای تصمیم‌گیری صحیح بر مبنای داده‌های دیجیتال از مهم‌ترین جنبه‌هایی است که پزشکان باید به آن مسلط باشند.
از سوی دیگر توانایی درک صحیح هر فناوری نوظهور، دخیل کردن فناوری در فرایندهای استاندارد پزشکی و آموزش و ارتباط موثر با مراجعان از دیگر توانایی‌های مهمی است که پزشک باید به آن مسلط باشد.
با محوریت یافتن سلامت و مسئله‌ی پیشگیری و دسترسی افراد جامعه به آزمایش‌ها و ابزارهای تحلیل وضعیت سلامت و تعیین احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف، یکی از مهم‌ترین نقش‌هایی که پزشکان برعهده می‌گیرند، نقش آموزش بیماران برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های مختلف خواهد بود. یک مثال معروف از این رویه، استارتاپ 23andme است که با تحلیل ژنوم افراد می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف را تخمین بزند. در این شرایط هر روز به تعداد بیمارانی که برای حفظ وضعیت سلامت و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها به پزشکان مراجعه می کنند، افزایش می‌یابد.
در نهایت، توجه به این نکته حائز اهمیت است که کسب رضایت بیمار یک شاخص محوری در تعیین میزان شایستگی کادر درمان و سازمان‌های سلامت است. در واقع، بیماران امروزه بیش از هر زمان دیگری برای انتخاب پزشک یا بیمارستان به اینترنت مراجعه می‌کنند تا از تجربه‌ی افراد در موقعیت مشابه اطلاع یابند. برای درک اهمیت این موضوع کافیست به آمار میزان جست‌وجو در حوزه‌ی سلامت در سال ۲۰۱۷ (+) توجه نمایید:
- ۷۲٪ ز مصرف‌کنندگان، از اینترنت برای دسترسی به اطلاعات سلامت استفاده کرده‌اند
- ۴۷٪ از مصرف‌کنندگان برای جست‌وحو و بررسی میزان رضایت دیگر بیماران از پزشکان از اینترنت استفاده کرده‌اند
- ۳۸٪ از مصرف‌کنندگان برای جست‌وحو و بررسی میزان رضایت دیگر بیماران از بیمارستان‌ها از اینترنت استفاده کرده‌اند و ۴۴٪ از آن‌ها وقت ویزیت گرفتند.
این آمار نشان می‌دهند که پزشکان باید بیش از هر زمان دیگری به ارائه‌ی بهترین خدمات و کسب رضایت حداکثری بیمار توجه نمایند.
آینده سلامت در صنایع مختلف
صنایع فعال در صنعت سلامت را می توان به‌صورت کلی به دو دسته‌ی صنایع دارویی و تجهیزات پزشکی تقسیم نمود. صنایع مرتبط با حوزه‌ی سلامت به‌ویژه تجهیزات پزشکی ارتباط تنگاتنگی با فناوری‌های نوین داشته‌اند، اما آنچه این صنایع در آینده سلامت تجربه می‌کنند بسیار متفاوت است. برای درک بهتر موضوع هر کدام از این دو صنعت را به طور جداگانه بررسی می‌کنیم.
صنعت دارویی
شاید مشخص‌ترین تحول در صنایع دارویی در بحث لجستیک و زنجیره‌ی تامین دارو اتفاق بیفتد. افزایش امنیت در تجویز و توزیع دارو و جلوگیری از وقوع هرگونه کلاهبرداری در این فرایند ارمغان استفاده از تکنولوژی‌های نوظهور مانند بلاک‌چین است.
اما تاثیر تکنولوژی تنها به این حوزه محدود نمی‌شود. یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌ها در صنایع داروسازی کوتاه‌تر شدن فرایند تحقیق و توسعه، ساخت و آزمایش داروها و واکسن‌ها با استفاده از الگوریتم‌های محاسباتی است.
از سوی دیگر میزان اثرگذاری داروهای تولیدشده تا حد زیادی به سبک زندگی، عادات بیمار و میزان رعایت دستورالعمل‌های پزشکی و دارویی توسط بیمار وابسته است. از این رو صنایع دارویی به‌عنوان بخشی از چشم‌انداز کسب‌وکار و مسئولیت اجتماعی خویش توجه ویژه‌ای به راهکارهای تکنولوژیک برای بهبود سبک زندگی افراد نشان می‌دهند.
تجهیزات پزشکی
صنایع تجهیزات پزشکی حدود یک دهه است که با وضعیتی جدید و غیرقابل‌کنترل روبرو شده‌اند. غول‌های تکنولوژی مانند Google و Apple مدت‌هاست که با ورود به حوزه‌ی سلامت و هدف قرار دادن افراد عادی جامعه به‌عنوان مشتریان اصلی سعی در تولید محصولات سلامت با رویکرد توانمندسازی افراد داشته‌اند.
میزان استقبال از راهکارهای تکنولوژیک نوین و بازار بزرگی که دارند، سبب شد تا صنایع تجهیزات پزشکی توجه خود را به این سمت معطوف نمایند. شرکت‌های بزرگ تجهیزات پزشکی مانند PHILIPS ،SIEMENS و GE HEALTHCARE با هدف تکمیل زنجیره‌ی ارائه‌ی خدمات خود و به‌دست آوردن سهم قابل توجهی از بازار مصرف‌کننده رویکرد خود را تغییر داده‌اند.
جمع بندی
رویکرد صنایع برای ارتقای سطح خدمات و حفظ قدرت در آینده نظام سلامت توجه به مسئله‌ی نوآوری و استفاده از پتانسیل عظیم استارتاپ‌ها و نوآوران خرد در حوزه‌ی تکنولوژی سلامت بوده است. این شرکت‌ها با توجه به دانش و تجربه‌ی گسترده‌ی خود، ارتباط مستقیم و طولانی‌مدت با بازار خدمات سلامت و توان سرمایه‌گذاری هنگفت، اقدام به راه‌اندازی مراکز نوآوری، هاب‌های نوآوری، شتابدهنده‌های اختصاصی و مراکز رشد و انکوباتورهای تخصصی در کنار ارائه‌ی خدمات آموزشی و منتورینگ نموده‌اند. رویکرد صنایع معمولا ادغام و تملک استارتاپ‌های موفق و افزودن محصولات نوآورانه‌ی آن‌ها به سبد محصولات شرکت مادر است. ضمنا برای مطالعه‌ی بیشتر درباره‌ی نقش صنایع در تحول آینده سلامت می‌توانید به مقاله‌ی «تحول دیجیتال» مدلین مراجعه نمایید.
